Τρίτη 25 Σεπτεμβρίου 2012

Ελλείψεις στο σύστημα ελέγχων φυτοπροστατευτικών στη χώρα μας διαπίστωσαν οι έλεγχοι από την ΕΕ.

Ελλείψεις στην Ελλάδα όσον αφορά τους ελέγχους για τα παράνομα φυτοφάρμακα. Αυτό αναφέρει έκθεση που εξέδωσε το Γραφείο Τροφίμων και Κτηνιατρικών Θεμάτων (ΓΤΚΘ) της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η έκθεση συντάχθηκε μετά τους αυστηρούς ελέγχους που πραγματοποιήθηκαν στη χώρα μας, από τις 2 έως τις 9 Μαΐου 2012. 

Η ομάδα έλεγξε και διαπίστωσε ότι οι εγκρίσεις και οι μη εγκρίσεις δραστικών ουσιών από την Ελλάδα εφαρμόστηκαν σύμφωνα με τα προβλεπόμενα από την κοινοτική νομοθεσία. Όμως υπάρχουν νομικά προβλήματα, έλλειψη συνεργασίας μεταξύ των οργανισμών και έλλειψη εξοπλισμού εργαστηρίων, που περιορίζουν την αποτελεσματικότητα των ελέγχων.

Ακόμη παρότι οι έμποροι λιανικής φυτοπροστατευτικών προϊόντων είναι καταχωρημένοι σε μητρώο και πραγματοποιούνται επίσημες επιθεωρήσεις, υπάρχουν αδυναμίες στον προγραμματισμό των ελέγχων και έλλειψη σαφών διαδικασιών. Ο έλεγχος όσον αφορά τη χρήση των φυτοπροστατευτικών προϊόντων από τους καλλιεργητές δεν είναι αποτελεσματικός, λόγω της έλλειψης νομικών εξουσιών ώστε να εξασφαλίζεται η πρόσβαση στις εγκαταστάσεις τους, λόγω της απουσίας σχεδιασμού, του ανεπαρκούς αριθμού ελέγχων και των ανεπαρκών επαληθεύσεων των πληροφοριών.

Προβλήματα ελέγχων

Όπως αναφέρει η έκθεση, η έλλειψη ελέγχων των εγγράφων κατά τη διάρκεια των επιθεωρήσεων στους καλλιεργητές δεν εξασφαλίζει τον έλεγχο της ορθής χρήσης των φυτοφαρμάκων. Ειδικότερα, δεν ελέγχθηκαν τα μητρώα των εφαρμογών φυτοπροστατευτικών προϊόντων. Για τον λόγο αυτόν, η αποτελεσματικότητα των επίσημων ελέγχων δεν μπορεί να εξασφαλιστεί.

Οι επιθεωρήσεις στους καλλιεργητές αναγγέλλονται και αυτό είναι αντίθετο με τις απαιτήσεις του σχετικού Κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 882/2004.

Σε αντίθεση με ότι προβλέπεται στο σχετικό Κανονισμό, υπάρχει έλλειψη διατάξεων στην εθνική νομοθεσία, που να επιτρέπουν στους επιθεωρητές του ΥΠΑΑΤ να έχουν πρόσβαση στις εγκαταστάσεις των καλλιεργητών και να ελέγχουν τα έγγραφά τους.

Οι επαγγελματίες χρήστες φυτοπροστατευτικών προϊόντων δεν έχουν πρόσβαση σε κατάλληλη κατάρτιση ούτε σε εγκαταστάσεις βαθμονόμησης του εξοπλισμού εφαρμογής φυτοφαρμάκων. Δεν έχουν ληφθεί μέτρα για να εξασφαλιστεί ο ασφαλής χειρισμός, η ανάκτηση και η διάθεση των υπολειμμάτων φυτοφαρμάκων και των συσκευασιών τους. Οι απαιτήσεις αυτές πρέπει να εφαρμοστούν σύμφωνα με τον Κανονισμό. Έως τον Νοέμβριο του 2013 πρέπει να δημιουργηθούν συστήματα πιστοποίησης για την κατάρτιση και όλος ο εξοπλισμός εφαρμογής να ελεγχθεί έως τον Νοέμβριο του 2016.

Η έκθεση επισημαίνει ακόμη ότι σε κεντρικό επίπεδο και στις περιφέρειες, όπου έγιναν επισκέψεις, ισχύουν μέτρα προώθησης της ολοκληρωμένης φυτοπροστασίας.

Η ομάδα ελέγχου πραγματοποίησε επίσκεψη σε δύο εμπόρους λιανικής, όπου βρέθηκε σημαντική ποσότητα φυτοπροστατευτικών προϊόντων να έχει υπερβεί το όριο διατηρησιμότητας των δύο ετών. Στον έναν από τους εμπόρους λιανικής η ποσότητα αυτών των φυτοφαρμάκων ήταν 400 kg. Τα εν λόγω εμπορεύματα ασφαλίστηκαν σε απομονωμένο χώρο.

Η ελληνική αρχή δήλωσε ότι ο ιδιοκτήτης είναι υπεύθυνος για τη διάθεση των εγκεκριμένων προϊόντων που υπερβαίνουν το όριο διατηρησιμότητας. Επειδή δεν υπάρχουν εγκαταστάσεις διάθεσης στην Ελλάδα, ο ιδιοκτήτης μπορεί μόνο να στείλει τα εμπορεύματα για καύση στο εξωτερικό, αλλά, όπως αναφέρθηκε, αυτό ήταν εξαιρετικά δαπανηρό και συνεπώς οικονομικά μη ρεαλιστικό.

Έλλειψη συνεργασίας

Η οριζόντια συνεργασία μεταξύ των αρμόδιων αρχών που διενεργούν ελέγχους της χρήσης φυτοφαρμάκων δεν είναι επαρκώς αποτελεσματική, επισημαίνουν οι κοινοτικοί ελεγκτές. Οι έλεγχοι στους καλλιεργητές για τους σκοπούς της πολλαπλής συμμόρφωσης είναι αρμοδιότητα του ΟΠΕΚΕΠΕ. Ο ΟΠΕΚΕΠΕ διενεργεί ελέγχους πολλαπλής συμμόρφωσης της χρήσης φυτοπροστατευτικών προϊόντων.

Η Διεύθυνση Προστασίας Φυτικής Παραγωγής (ΔΠΦΠ) ανέφερε ότι οι πληροφορίες σχετικά με τη μη συμμόρφωση, όσον αφορά τη χρήση των φυτοπροστατευτικών προϊόντων, κοινοποιείται στον ΟΠΕΚΕΠΕ. Ωστόσο οι Διευθύνσεις Προστασίας Φυτικής Παραγωγής (ΔΠΦΠ), τα Περιφερειακά Κέντρα Προστασίας Φυτών και Ποιοτικού Ελέγχου (ΠΚΠΦΠΕ) και οι Διεύθυνσεις Αγροτικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής (ΔΑΟΚ), δεν γνώριζαν για κανέναν έλεγχο φυτοφαρμάκων από τον ΟΠΕΚΕΠΕ.

Πρόβλημα εξοπλισμού εργαστηρίων

Όπως αναφέρει η έκθεση, επειδή δεν είναι ικανοποιητική η διαχείριση του διαθέσιμου εξοπλισμού και των υπαλλήλων στο δίκτυο των εργαστηρίων επίσημων ελέγχων, η πλειονότητα των αναλύσεων δεν εξασφαλίζουν αποτελεσματικούς και αποδοτικούς ελέγχους των υπολειμμάτων φυτοφαρμάκων.

Από τα 10 επίσημα εργαστήρια που ορίστηκαν για αναλύσεις υπολειμμάτων φυτοφαρμάκων, μόνο το Μπενάκειο Φυτοπαθολογικό Ινστιτούτο (ΜΦΙ) και το Γενικό Χημείο του Κράτους διαθέτουν εξοπλισμό LC-MS/MS και GCMS/ MS, που είναι αναγκαίος για τις αναλύσεις για όλα τα φυτοφάρμακα που περιλαμβάνονται στο ετήσιο πρόγραμμα ελέγχου της ΕΕ, σύμφωνα με την απαιτούμενη ακρίβεια και ευαισθησία.

Το εργαστήριο της Θεσσαλονίκης διαθέτει εξοπλισμό LCMS/ MS και GC-MS, που επιτρέπει την απαιτούμενη ανάλυση με ορισμένους περιορισμούς.
Τα υπόλοιπα επτά εργαστήρια δεν διαθέτουν εξοπλισμό LC-MS/MS.

 Ωστόσο, το 57 % των δειγμάτων επίσημων ελέγχων το 2011 αναλύθηκε από αυτά τα επτά εργαστήρια με ανεπαρκή εξοπλισμό. Μόνο το 19 % των δειγμάτων (597) αναλύθηκαν στο ΜΦΙ, το οποίο έχει τα αναγκαία όργανα για να αυξήσει ουσιαστικά τον αριθμό των προσδιοριζόμενων ουσιών.
Στις περισσότερες δοκιμές επάρκειας της ΕΕ από το 2008 όλα τα εργαστήρια με εξαίρεση το ΜΦΙ, το Γενικό Χημείο του Κράτους και το εργαστήριο της Θεσσαλονίκης ήταν στην κατηγορία Β εξαιτίας του ανεπαρκούς πεδίου εφαρμογής.
-------------------------------
Πηγή: agrotypos.gr
-------------------------------