Δευτέρα 18 Αυγούστου 2014

"ΣΠΑΡΤΗ - ΜΑΝΗ - ΜΥΣΤΡΑΣ: Πολιτιστική Πρωτεύουσα 2021"

Παραθέτουμε την εισήγηση του Γραμματέα της Οικολογικής Πολιτιστικής Κίνησης Μέσα Μάνης, Κυριάκου Ζηλάκου, κατά τη χθεσινή πρώτη μέρα του Συμποσίου της Ομοσπονδίας των Βατικιώτικων Συλλόγων στην Αττική. Όλοι οι Λάκωνες ευχόμαστε και προσπαθούμε να ευοδωθεί η εμπνευσμένη αυτή ιδέα της ΟΙ.ΠΟ.Κίνησης, η οποία στηρίζεται -όπως ανακοινώθηκε από τον Κυριάκο τον Ζηλάκο- και από τον προσφάτως εκλεγέντα δήμαρχο Σπάρτης, κ. Βαγγέλη Βαλιώτη.


"Παρέμβαση με θέμα «Σπάρτη-Μυστράς-Μάνη: Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης 2021 και άλλες πρωτοβουλίες», του Κυριάκου Ζηλάκου, γενικού γραμματέα της Οικολογικής Πολιτιστικής Μέσα Μάνης.

Νάπολη Λακωνίας 17 Αυγούστου 2014
Αγαπητοί φίλοι και συμπατριώτες,
 
Δεχθήκαμε με χαρά την πρόσκληση να πάρουμε μέρος στο συμπόσιο της Ομοσπονδίας Βατικιώτικων Συλλόγων Αττικής με θέμα «Βάτικα: Τόπος, Πολιτισμός, Ανάπτυξη». Η συμμοτοχή μας αυτή είναι ιδιαίτερη τιμή για εμάς.

Η παρέμβαση, από τη δική μας πλευρά, από την Οικολογική Πολιτιστική Κίνηση Μέσα Μάνης, την οποία εκπροσωπώ, αφορά στην πρωτοβουλία που έχουμε ξεκινήσει για προώθηση της ιδέας, η Σπάρτη και συνολικά η Λακωνία να διεκδικήσουν τον τίτλο της Πολιτιστικής Πρωτεύουσας της Ευρώπης για το έτος 2021, έτος που συμπίπτει και με τα 200 χρόνια από την έναρξη της Επανάστασης του 1821.

Η ΟΙ.ΠΟ.ΚΙΝΗΣΗ ΜΑΝΗΣ, όπως αποκαλούμε το σύλλογό μας, δραστηριοποιείται σε τομείς που έχουν να κάνουν με την προστασία του περιβάλλοντος και τη διάσωση της πολιτιστικής μας κληρονομιάς. Αιχμή της δράσης μας η αποτροπή εγκατάστασης ανεμογεννητριών στη χερσόνηση της Μάνης. Στο πλαίσιο αυτό έχουμε αναλάβει ένα συντονιστικό ρόλο ανάμεσα στους συλλόγους της Μάνης, που έχουν προσφύγει μαζί με 1.200 πολίτες στο Συμβούλιο της Επικρατείας, ζητώντας την ακύρωση των δύο υπουργικών αποφάσεων που αδειοδοτούν τα 4 πρώτα αιολικά πάρκα με περίπου 40 ανεμογεννήτριες. Η εκδίκαση της υπόθεσης έχει αναβληθεί 2 φορές έως τώρα και έχει οριστεί νέα ημερομηνία μέσα στο Φεβρουάριο της 2015. Παράλληλα συμμετέχουμε στο Δύκτιο Προστασίας της Λακωνίας, ώστε από κοινού να εργαστούμε για αυτούς τους σκοπούς.
Σημαντικός τομέας των δραστηριοτήτων μας είναι η ανάληψη πρωτοβουλίων για την προστασία των μνημείων που είναι διάσπαρτη η Μάνη. Πάνω από 500 βυζαντινές και μεταβυζαντινές εκκλησίες έχουν ανάγκη προστασίας. Για το σκοπό αυτό έχουμε μια πολύ εποικοδομητική συνεργασία με την Ε' Εφορία Βυζαντινών Αρχαιότητων, καθώς και με την αντιπερειφερειάρχη Λακωνίας κυρία Αδαμαντία Τζαννετέα.

Η ΟΙ.ΠΟ.ΚΙΝΗΣΗ ΜΑΝΗΣ επίσης έχει αναλάβει σημαντικές πρωτοβουλίες για την αντιμετώπιση του χρόνιου προβλήματος των ανεπιτήρητων και αδέσποτων παραγωγικών ζώων, βοοειδών και αιγοπροβάτων, που έχουν εξελιχθεί σε μάστιγα για τα χωριά της Μάνης. Σε πρωτοβουλίες και παρεμβασεις του συλλόγου μας οφείλονται και οι σχετικές ρυθμίσεις του νόμου 4056 του 2012, που όμως δεν εφαρμόζονται από τους δήμους.
Ξεκινώντας, τώρα, την παρουσίαση της πρότασης για διεκδίκηση της Πολιτιστικής Πρωτεύουσας, θα θέλαμε εκ των προτέρων να διευκρινίσουμε ότι εμείς απλώς καταθέτουμε την ιδέα-πρόταση. 

Παράλληλα, επιδιώκουμε να έχει ένα τέτοιο περιεχόμενο η διεκδίκηση που να λειτουργεί προωθητικά για μια άλλη ανάπτυξη του τόπου μας, όπου θα αξιοποιείται, με μέτρο, το πολιτιστικό, ιστορικό και περιβαντολογικό κεφάλαιο της ευρύτερης περιοχής της Λακωνίας. Μια ανάπτυξη που είναι στον αντίποδα των καταστροφικών παρεμβάσεων που επιχειρούνται με τις ΒΑΠΕ (Βιομηχανικές Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας) αλλά και των όποιων άλλων μεγάλης κλίμακας παρεμβάσεων, που δεν συνδέονται με τις πραγματικές ανάγκες των τοπικών κοινωνιών και αλλοιώνουν την ταυτότητα του τόπο μας, ενώ ακυρώνουν τα όποια συγκριτικά πλεονεκτήματα έχουμε.

Φθάνοντας στην παρουσίαση της πρότασης, εμείς ως Οικολογική Πολιτιστική Κίνηση Μέσα Μάνης, να τονίσουμε πως εάν υιοθετηθεί και τελικά ευωδοθεί, μπορεί να λειτουργήσει προωθητικά για όλη τη Λακωνία και την ευρύτερη περιφέρεια της Νότιας Πελοποννήσου.
Ειδικότερα η πρόταση αυτή, αφορά στην διεκδίκηση της Πολιτιστικής Πρωτεύουσας της Ευρώπης για το έτος 2021 από την ιστορική, πολιτισμική και γεωγραφική ενότητα «Σπάρτη – Μυστράς – Μάνη» που βέβαια καλύπτει όλη τη Λακωνία. Πιστεύουμε πως μπορεί να αποτελέσει μια δυναμική υποψηφιότητα που θα διεκδικήσει προνομιακά και θα κερδίσει τον τίτλο της Πολιτιστικής Πρωτεύουσας της Ευρώπης για το έτος 2021, ανάμεσα στις άλλες ελληνικές πόλεις που τον διεκδικούν.

Πολλά τα συγκριτικά πλεονεκτήματα της πρότασης που έχουν να κάνουν με τη δυναμική ιστορία του τόπου αλλά και με το δυναμικό παρόν του και τις προοπτικές που προσφέρει.
Είναι μοναδική η διαχρονική παρουσία στο λακωνικό χώρο, υπό τη σκιά του Ταϋγέτου και του Πάρνωνα, όλων των φάσεων του ελληνικού πολιτισμού και η ιστορική του συνέχεια, που ξεκινάει από την ομηρική Σπάρτη του Μενελάου και του Τρωικού Πολέμου, συνεχίζει με τη Σπάρτη του Λυκούργου, του Λεωνίδα, του Νάβιδος, το Κοινό των Ελευθερολακώνων, την αδιάκοπη παρουσία κατά τους βυζαντινούς χρόνους με αποκορύφωμα τη βυζαντινή πολιτεία του Μυστρά, για να φθάσει επί τουρκοκρατίας στη Μάνη, όπου μεταλαμπαδεύτηκαν η σπαρτιατική αρετή και το βυζαντινό πνεύμα. Ολα αυτά μπορούν να αποτελέσουν το διαβατήριο για ένα τέτοιο τίτλο.

Η απονομή του τίτλου αποτελεί: Ιστορικό χρέος προς τη Σπάρτη και αναγνώριση της συμβολής της στον αρχαίο ελληνικό πολιτισμό. Αναγνώριση της βυζαντινής κληρονομιάς που συμβολίζει ο Μυστράς σαν αναπόσπαστο κομμάτι της ελληνικής ταυτότητας. Εκτίμηση της συμβολής της Μάνης και των Μανιατών στην ελληνική αναγέννηση που σήμανε η μεγάλη Ελληνική Επανάσταση του 1821, η οποία ξεκίνησε από τη Μάνη ακριβώς 200 χρόνια πριν το 2021, έτος που ο τίτλος της Πολιτιστικής Πρωτεύουσας της Ευρώπης θα απονεμηθεί σε κάποια πόλη της Ελλάδας. Είναι ιστορικό χρέος προς τη Σπάρτη και τη Λακωνία της υπόλοιπης Ελλάδας αλλά και της Ευρώπης.
Η ανάδειξη σε Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης της ενότητας Σπάρτη – Μυστράς – Μάνη, θα δώσει ώθηση στο θεσμό, καθώς θα σηματοδοτήσει την προώθηση αναπτυξιακών έργων στην ευρύτερη περιοχή της Λακωνίας μέσα από μια άλλη αντίληψη που συνδέει τη βιώσιμη ανάπτυξη με την ανάδειξη, ως συγκριτικού πλεονεκτήματος, της ιστορικής-πολιτισμικής ταυτότητας μιας περιοχής.

Θα λειτουργήσει προωθητικά για τα μεγάλα έργα πολιτισμού που προωθούνται στη Σπάρτη, όπως η αναστήλωση και αποκατάσταση του αρχαίου θεάτρου και η οικοδόμηση του νέου Αρχαιολογικού Μουσείου κλπ. Επίσης θα αναδειχθεί ο Μυστράς και η αναγκαιότητα προστασίας των βυζαντικών μνημείων του.

Θα αναδειχθούν οι μοναδικοί παραδοσιακοί οικισμοί της Μάνης με τους εκατοντάδες πύργους τους, οι πάνω από 500 βυζαντινές και μεταβυζαντινές εκκλησίες της Μάνης αλλά και οι αρχαιότητες, όπως το αρχαίο θέατρο του Γυθείου, τα Σπήλαια του Διρού και το Νεολιθικό Μουσείο αλλά και ο ορεινός όγκος της Μάνης με τα ιστορικά μονοπάτια του. Στη Λακωνική περιφέρεια ο βυθισμένος προϊστορικός οικισμός στο Παυλοπέτρι και το απολιθωμένο δάσος στα Βάτικα. Θα αποτελέσει αφορμή για έργα προστασίας, αποκατάστασης και ανάδειξης των παρόχθιων περιοχών του Ευρώτα, με δημιουργία ιστορικών περιπάτων κλπ.

Η ανάληψη της πολιτιστικής πρωτεύουσας από την ενότητα Σπάρτη – Μυστράς – Μάνη θα αποτελέσει εφαλτήριο για την παραπέρα τουριστική ανάπτυξη της ευρύτερης περιοχής της Λακωνίας που περιλαμβάνει τους τουριστικούς πόλους της Σπάρτης, του Μυστρά, του Γυθείου, της Μονεμβάσιας, της Ελαφονήσου, της Μάνης αλλά και του ορεινού όγκου του Ταϋγέτου και του Πάρνωνα. Επίσης θα λειτουργήσει ενισχυτικά για τις γειτονικές πόλεις, Καλαμάτα και Τρίπολη, που επίσης διεκδικούν το ίδιο τίτλο.

Να υπενθυμίσουμε πως η ιδέα για την καθιέρωση του θεσμού της Πολιτιστικής Πρωτεύουσας της Ευρώπης ανήκει στην αείμνηστη Μελίνα Μερκούρη. Οι ενδιαφερόμενες πόλεις μπορούν να υποβάλουν επίσημα αίτημα μέχρι 6 χρόνια πριν την έναρξη της εκδήλωσης, δηλαδή για τη διοργάνωση του 2021, το έτος 2015 και θα ακολουθήσει αξιολόγηση από επιτροπή της ΕΕ.

Για την ιστορία να αναφέρουμε, πως τρεις ελληνικές πόλεις έχουν πάρει, μέχρι στιγμής, τον σχετικό τίτλο. Η Αθήνα το 1985, η Θεσσαλονίκη το 1997 και η Πάτρα το 2006, ενώ το 2021, εκτός από τη χώρα μας, Πολιτιστική Πρωτεύουσα θα αναδείξει και η Ρουμανία. Τον τίτλο του 2021 για τη χώρα μας διεκδικούν μέχρι στιγμής, όπως έχει ακουστεί, η Καλαμάτα, η Τρίπολη, το Ναύπλιο, ο Πειραιάς, η Καβάλα και η Σύρος. Η ενότητα Σπάρτη - Μυστράς - Μάνη έχει τις προϋποθέσεις να τον κερδίσει!

Σαν Οικολογική Πολιτιστική Κίνηση Μέσα Μάνης καταθέτουμε αυτή την ιδέα-πρόταση. Αν πιστέψουμε όλοι σ' αυτήν θα τα καταφέρουμε. Το οφέλη θα είναι πολλαπλά και θα σηματοδοτήσουν τη στροφή προς μια βιώσιμη ανάπτυξη της Λακωνίας και της νότιας Πελοποννήσου. Πρέπει όμως να βιαστούμε. Δήμοι και φορείς έχουν το λόγο. Εμείς συμμετέχουμε και στηρίζουμε με όλες μας τις δυνάμεις. 

Ηδη η σχετική σελίδα https://www.facebook.com/sparti.mystras.mani2021 στο facebook την οποία ίδρυσαμε στις 30/05/14 έχει συγκεντρώσει 2.000 υποστηριχτές της ιδέας.
Θεωρούμε ιδιαίτερα ελπιδοφόρο το γεγονός, και το ανακοινώνουμε από αυτό το βήμα, πως ο νέος δήμαρχος της Σπάρτης, ο κύριος Βαγγέλης Βαλιώτης, όπως μας διεβεβαίωσε, υιοθετεί και στηρίζει την πρόταση. Μέσα στο Σεπτέμβριο, αμέσως μετά την ανάληψη των καθηκόντων του, θα αναλάβει συγκεκριμένες πρωτοβουλίες για τη διεκδίκηση από τη Σπάρτη και τη λακωνική περιφέρεια του τίτλου της Πολιτιστικής Πρωτεύουσας της Ευρώπης για το έτος 2021.
Σας ευχαριστώ!
Καλή επιτυχία!"
-------------------------------------
Δίκτυο Προστασίας Λακωνίας
-------------------------------------